90 درصد ما تصور میکنیم فعالیت بازاریابی تنها همان فعالیت تبلیغاتی برای فروش بیشتر است. اما در واقع آمیخته بازاریابی، طراحی یک استراتژی مناسب برای هر کسب و کار با هدف فروش و سود بیشتر است. تبلیغات نیز بخشی از این استراتژی است. در ادامه این مقاله از سایت آژانس دیجیتال مارکتینگ رادوین به بررسی انواع آمیخته بازاریابی میپردازیم.
آمیخته بازاریابی p4 چیست؟
آمیخته بازاریابی یا p4، به چهار عنصر کلیدی یک استراتژی بازاریابی اشاره دارد:
- محصول: کالا یا خدماتی که به فروش میرسد، باید نیاز یا تمایل مصرف کننده را برآورده کند.
- قیمت: یک کالا باید قیمت مناسب مطابق با انتظارات مصرفکننده داشته باشد، نه خیلی کم و نه خیلی زیاد.
- مکان: مکانی که محصول را میتوان خریداری کرد برای بهینهسازی فروش مهم است.
- تبلیغ: مردم باید در مورد محصول و ویژگیهای آن مطلع شوند تا بدانند چگونه نیازها یا خواستههای آنها را برآورده میکند.
با توجه به این چهار جزء از آمیخته بازاریابی، یک کسب و کار میتواند شانس خود را برای شناسایی و خرید محصول توسط مشتریان به حداکثر برساند. پیشنهاد میشود مقاله اهمیت تبلیغات را مطالعه کنید.
مثالها و ملاحظات P4
هر چهار P به هم مرتبط هستند و با هم کار میکنند. در حالی که مفاهیم مختلف بازاریابی در طول زمان توسعه یافتهاند، اما چهار P اساس هر استراتژی بازاریابی موفقی هستند. در ادامه هر P را به تفکیک به همراه مثال توضیح دادهایم. برای آشنایی بیشتر شما با مفاهیم مختلف مارکتینگ ما مقالات بازاریابی B2C و بازاریابی B2B را در سایت رادوین برای شما آماده کردهایم.
تولید یا محصول (product)
محصولات، کالاها و خدماتی هستند که مشکلات را حل کرده و نیازهای مصرفکنندگان را برآورده میکنند. یک محصول میتواند ملموس باشد، مانند یک وسیله نقلیه یا یک تکه لباس، یا میتواند ناملموس باشد، مانند یک سفر دریایی یا خدمات نظافت خانه. یک محصول موفق یا جای خالی بازار را پر میکند یا تجربه منحصر به فردی را ارائه میدهد که پیرو آن تقاضا افزایش مییابد.
مثال: قبل از عرضه آیفون، اکثر مصرفکنندگان نیازی به تلفنی که با نوک انگشتشان به آنها دسترسی بدهد را نداشتند. روشی که اپل با آن محصول خود را به بازار عرضه کرد، مردم را وادار کرد تا زندگی خود را با حمل یک تلفن هوشمند ساده کنند.
قبل از بازاریابی یک محصول، مهم است که آن را از نزدیک درک کنید. این شامل کشف جزئیات در مورد مخاطب هدف و سلایق آن است.
در ادامه چند سوال وجود دارد که باید قبل از توسعه محصول به آنها پاسخ دهید:
- محصول چیست؟
- محصول چه کاری انجام میدهد؟
- آیا محصول یک نیاز را برآورده میکند یا یک تجربه منحصر به فرد ارائه میدهد؟
- مشتریان هدف محصول چه کسانی هستند؟
- چه چیزی محصول را از محصول رقبا متمایز میکند؟
قیمت (Price)
قیمت، بهای تمام شده محصولی است که مصرفکننده بابت خرید آن میپردازد. در طول بازاریابی محصول، تعیین قیمتی که منعکس کننده روندهای فعلی بازار باشد و برای مصرفکنندگان مقرون به صرفه باشد و در عین حال برای کسب و کار سودآور باشد، مهم است. قیمت میتواند بر اساس عرضه و تقاضا و چرخه فروش محصول در نوسان باشد. در حالی که برخی از کسب و کارها ممکن است قیمت را برای رقابت با بازار کاهش دهند، برخی دیگر ممکن است آن را افزایش دهند، به خصوص اگر در حال تبلیغ یک برند لوکس باشند.
مثال: قیمت، نقش حیاتی در موفقیت یک محصول دارد. به عنوان مثال، اگر یک محصول بیش از حد قیمت داشته باشد، تنها تعداد کمی از مصرفکنندگان آن را خریداری میکنند. و برعکس، محصولی که قیمت بسیار پایینی دارد میتواند تصور کیفیت پایینتر به مصرفکنندگان بدهد و در نتیجه از خرید آن جلوگیری میکنند. برای تعیین سودآورترین قیمت برای یک محصول، مهم است که مخاطبان هدف را مطالعه کنید و اینکه آیا آنها حاضرند برای آن محصول پرداخت انجام دهند یا خیر.
قبل از ایجاد استراتژی قیمت گذاری محصول باید به چند سوال پاسخ داد:
- قیمت رقبا برای محصولات مشابه چقدر است؟
- مقرون به صرفه بودن و محدوده قیمت مصرفکنندگان هدف چقدر است؟
- کمترین قیمتی که محصول میتواند بفروشد چقدر است؟
- بالاترین قیمتی که محصول میتواند بفروشد چقدر است؟
- چه قیمتی برای مخاطب هدف خیلی بالا یا خیلی پایین است؟
- بهترین قیمت مناسب برای بازار هدف چه قیمتی است؟
محل (place)
این جایی است که محصول یا خدمات توسط مشتریان خریداری میشود. همچنین مستلزم محل نگهداری و تولید محصول است. دگرگونی دیجیتال و نحوه فروش محصولات آنلاین، فروشگاههای کوچک محلی یا تولیدکنندگان جهانی را دستخوش تغییر قرار داده است. این طرح بازاریابی همچنین در نظر میگیرد که محصول کجا تبلیغ میشود و در کدام قالب، مانند مجلات، تبلیغات آنلاین، رادیو و..
به عنوان مثال، هنگامی که یک محصول را برای افراد مسن هدف قرار میدهید، عاقلانه است که آن را در TikTok بازاریابی نکنید. به طور مشابه، محصولاتی که نسلهای جوان را هدف قرار میدهند، اگر به صورت آنلاین و در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی تبلیغ شوند، توجه بیشتری را به خود جلب خواهند کرد. یا اینکه تجربهای که ما سالها در حوزه دیجیتال مارکتینگ رستوران و مدیریت پیج اینستاگرام رستوران داریم به ما ثابت کرده است که برای بازاریابی رستوران تبلیغات در اینستاگرام نتیجه بسیار خوبی خواهد داشت.
در نتیجه هر مکانی برای بازاریابی و توزیع یک محصول مناسب نیست. به این ترتیب، توزیع محصولات و رفع نیازهای مشتری در مکانی که به راحتی قابل دسترسی باشد، مهم است.
در ادامه چند سوال وجود دارد که باید قبل از تصمیمگیری در مورد مکان بازاریابی یک محصول در نظر بگیرید:
- خریداران برای محصولات و خدمات مشابه به کدام مکان مراجعه میکنند؟
- فروش محصول رقبا در کجاست؟
- عادات خرید مخاطبین هدف چیست؟
- چگونه میتوان به کانالهای توزیع مناسب دسترسی داشت؟
ترویج و تبلیغ (Promotion)
تبلیغ به معنای دستیابی به مخاطب هدف با پیام مناسب در زمان مناسب است. این موضوع روشی موثر برای انجام پیشبرد فروش و ارتباط با مصرفکنندگان است. هدف یک استراتژی تبلیغاتی این است که به مصرفکنندگان نشان دهد که چرا به یک محصول خاص نیاز دارند و دلیل خرید آن نسبت به سایر محصولات چیست؟
هسته ارتباطات بازاریابی، تبلیغات خاص و معنادار را از طریق کانالهای پرطرفدار مثل؛ تبلیغات دهان به دهان، شبکههای اجتماعی، کمپینهای اینستاگرام، بازاریابی چاپی، تبلیغات تلویزیونی، کمپینهای بازاریابی ایمیلی، بازاریابی رسانههای اجتماعی و… انجام میدهد. زمانبندی میتواند نقش موثری در بازاریابی تبلیغاتی داشته باشد.
به عنوان مثال، فصل فوتبال را در نظر بگیرید که طی آن تحویل پیتزا در طول بازیها هدف قرار میگیرد. برای موفقیت یک محصول، تعیین بهترین قیمت یا ارائه محصول عالی کافی نیست. تبلیغ، عنصر اصلی در آمیخته بازاریابی است که میتواند محصول را بین تودهها توزیع کند. بنابراین، پیامهای تبلیغاتی باید همیشه به مخاطبان هدف و همچنین کانالهای توزیع پاسخ دهند.
در زیر چند سوال وجود دارد که باید در مورد استراتژی تبلیغاتی در نظر بگیرید:
- چه زمانی برای دستیابی به مخاطب هدف مناسب است؟
- مخاطبان هدف از کدام کانالها یا رسانهها اطلاعات خود را دریافت خواهند کرد؟
- چه رویکردهای تبلیغاتی برای مخاطب هدف ثمربخش خواهد بود؟
- کدام کانالها برای تبلیغ محصول مقرون به صرفه و کارآمد هستند؟
- کدام بخش از مخاطبان هدف باید درگیر شوند؟
- رقبا، تبلیغات و درآمد بازاریابی خود را در کجا خرج میکنند؟
آمیخته بازاریابی p7
علاوه بر p4 ذکر شده در بالا، موارد دیگری نیز هستند که میتوانند در لیست آمیخته بازاریابی قرار بگیرند. در ادامه راجع به p7
و نحوه بهرهوری از آنها برای جذب مشتری صحبت خواهیم کرد.
- محصول: کالا یا خدماتی که به فروش میرسد، باید نیاز یا تمایل مصرف کننده را برآورده کند.
- قیمت: یک کالا باید قیمت مناسب مطابق با انتظارات مصرفکننده داشته باشد، نه خیلی کم و نه خیلی زیاد.
- مکان: مکانی که محصول را میتوان خریداری کرد برای بهینهسازی فروش مهم است.
- تبلیغ: مردم باید در مورد محصول و ویژگیهای آن مطلع شوند تا بدانند چگونه نیازها یا خواستههای آنها را برآورده میکند.
- مردم: حفظ مشتری به ایجاد ارتباطات انسانی برمیگردد. این نکته را در نظر داشته باشید که مردم فقط مشتریان شما نیستد، در واقع تمام کسانی که از ابتدای تولید محصول و خدمات بعد از فروش با محصول سروکار دارند در دسته “مردم” قرار میگیرند.
- فرآیندها: به کارگیری یک الگوی مناسب برای اجرای استراتژی بازاریابی
- جایگاهیابی: برای حفظ مشتری، نیاز دارید که به طور مستمر به آنها یادآوری کنید که چه کسی هستید و چه انتظاراتی از شما میتوانند داشته باشند.
آمیخته بازاریابی 4c
در دوره دیجیتال و پیشرفت تکنولوژی، تمرکز اصلی بازاریابی روی مشتری است. به همین دلیل برای داشتن یک آمیخته بازاریابی موفق باید ازp 4 به c4 متمرکز شد، یعنی:
- (محتوا) Content
- (پسزمینه) Context
- (ارتباطات) Connection
- (جامعه) Community
سخن آخر
در این مقاله به طور مختصر به آمیخته بازاریابی و عناصر و ویژگیهای مرتبط با آن پرداختیم. طراحی یک استراتژی بازاریابی با دانش و آگاهی از موارد ذکر شده کار سادهای به نظر میرسد اما به خاطر داشته باشید که اجرا کردن و پیادهسازی استراتژی طراحی شده، ساده نیست و نیاز به برنامهریزی دقیق و مستمر دارد.
سوالات پرتکرار
انتخاب استراتژی بازاریابی، کاملا بستگی به هدف شما و گستره بازاریابی شما دارد
بله، مدلهای آمیخته بازاریابی متنوع هستند، آمیخته بازاریابی p21_ p6 چگونه روش استراتژی آمیخته بازاریابی کسب و کار خودم را پیدا کنم؟
آیا روشهای دیگری از آمیخته بازاریابی وجود دارد؟